Zęby składają się z dwóch warstw: wewnętrznej — zębiny i zewnętrznej — szkliwa. Kiedy spożywamy posiłki, jedzenie osiada na szkliwie, brudząc zęby. Warstwę brudu można wyczyścić w sposób mechaniczny, poprzez szczotkowanie. Dlaczego więc mimo regularnego szczotkowania zęby z czasem stają się żółte? Problem polega na tym, że szkliwo jest porowate, co oznacza, iż różne środki barwiące zawarte w jedzeniu mogą z czasem w nie wsiąkać. Szczotkowanie usuwa jedynie nalot. Zęby żółte są tak samo zdrowe, jak białe, jednak większość osób uważa takie zęby za nietrakcyjne. Z tego powodu pojawiły się środki wybielające. Jak one działają?
Jak działają produkty wybielające zęby?
Środki wybielające dzielimy na dwie kategorie – mechaniczne i chemiczne. Te pierwsze czyszczą zęby, ścierając cienką warstwę szkliwa. W sprzedaży jest mnóstwo past zawierających specjalne granulki. Ostatnio modne zrobiły się także pasty z dodatkiem węgla drzewnego (czarna pasta do zębów). Niektórzy fanatycy naturalnego trybu życia w celu czyszczenia zębów używają zwykłej sody oczyszczonej. Niestety, metody te można stosować jedynie okazjonalnie. Gdy na zębach osadzi się delikatna warstwa kamienia, szczotkowanie może pomóc ją usunąć, jednak regularne stosowanie ścieralnego środka spowoduje degradację szkliwa. To trochę tak jakbyśmy próbowali rozjaśnić nasz ulubiony mebel, szlifując go regularnie papierem ściernym. Po dłuższym stosowaniu zęby staną się nadwrażliwe i bardziej podatne na próchnicę.
Drugą metodą jest wybielanie chemiczne. Substancja chemiczna zawarta w środku wybielającym wnika do szkliwa zębów i utlenia barwniki, nie niszcząc w żaden sposób samego zęba. Większość wybielaczy używa nadtlenku karbamidu lub nadtlenku wodoru (nadtlenek karbamidu to prekursor nadtlenku wodoru). Technicznie rzecz biorąc, substancje wybielające zęby działają tak samo jak wybielacze do włosów. Wybielanie chemiczne można przeprowadzić u dentysty lub w domu.
Jak wyglada wybielanie zębów u dentysty?
Dentyści stosują środki wybielające w postaci żelu o silnym stężeniu substancji aktywnej (15 -35%). Najpierw dentysta czyści zęby i usuwa kamień. Następnie nakłada barierę ochronną na dziąsła (najczęściej płynną żywicę). Jest to konieczne ze względu na koncentrację środka, który może spowodować uszkodzenia dziąsła. Następnie zęby zostają pokryte żelem wybielającym. Czasami do przyśpieszenia reakcji używane jest specjalne naświetlanie. Dentysta może też wypłukać żel i nałożyć nową warstwę. W przypadku gdy substancja wybielające dostanie się na język (co może być dosyć bolesne) dentysta używa specjalnego spraju neutalizujacego. W zależności od użytej metody dzięki jednej 40-minutowej sesji można uzyskać zmianę od czterech do sześciu odcieni. Niektóre systemy wymagają kolejnych wizyt.
Po wybielaniu przez kilka dni zęby są nadwrażliwe. Są też odwodnione (następuje dehydratacja zębiny). Proces ten jest naturalny i w żaden sposób nie wpływa na zdrowie zębów. Nawadnianie trwa około dwóch tygodni, podczas których zalecana jest tzw. biała dieta. Oznacza to, że powinniśmy unikać wszelkiego rodzaju barwiących potraw i napojów (kawa, cola itp.), gdyż barwniki w nich zawarte mogą się wchłonąć do zęba i popsuć efekt wybielania. Warto też pamiętać, że w tym czasie nie powinno się przeprowadzać zabiegów dentystycznych, gdyż wypełnienie nie będzie się dobrze trzymać odwodnionego zęba.
Jak działają środki wybielające w domu?
Alternatywą dla długiej wizyty w gabinecie są środki do domowego wybielania. Dentysta pobiera odcisk naszych zębów, na podstawie którego sporządza specjalną osłonkę na dziąsła. Oprócz tego dostaniemy preparat o koncentracji 10-20%. W preparacie na ogół znajduje się substancja wzmacniający zęby. Zaletą takiego systemu jest to, że możemy go zakładać w dowolnym czasie. Wadą, że wybielanie takie może potrwać do dwóch tygodni. Dentysta może także połączyć oba wymienione systemy — wizyty w gabinecie i wybielanie w domu.
Najtańszą opcją są produkty, które można kupić bezpośrednio w aptece lub Internecie. Oczywiście w przypadku używania takich systemów musimy liczyć się ze słabszymi efektami. Koncentracja środka wybielającego wynosi na ogół 3%-6%. Istnieją różne systemy — od prostych pędzelków, którymi rozsmarowujemy żel na zębach, poprzez paski naklejane na zęby, aż po bardziej zaawansowane systemy z dodatkowym akceleratorem i lampką do naświetlania. Trzeba jednak pamiętać, że systemy takie nie zawierają żadnej ochrony dziąseł, więc możemy się nabawić wrażliwości i odsłonić szyjki zębów. Nie można także zapomnieć, że kupno takich środków w internecie to loteria, gdyż producenci rzadko podają informacje o składnikach i stężeniu substancji aktywnej.
Czy wybielanie zębów jest bezpieczne?
Tak. Środki o mniejszej koncentracji substancji wybielającej nie uszkadzają w żaden sposób szkliwa, a te o większej nakłada się na krótki okres i pod kontrolą specjalisty. Środki te w żaden sposób nie niszczą struktury zęba.
Czy każde zęby nadają się do wybielania?
Niestety nie. Niektórzy ludzie nie mają ku temu predyspozycji i nawet drogie systemy nie pomogą im uzyskać idealnego uśmiechu. Najlepiej oceni to dentysta. Na wybielanie bardziej podatne są zęby żółte. Jeśli są szare, nawet najlepszy dentysta nie będzie w stanie ich wybielić. W takim przypadku trzeba rozważyć inne opcje (np. licówki). Dentysta nie będzie też w stanie wybielić plam spowodowanych fluorozą lub próchnicą. Dentysta nie podejmie się także wybielania niezaleczonych zębów. Zęby leczone kanałowo wybiela się w inny sposób. Dentysta rozwierca ząb i wprowadza do środka środek wybielający. Dopiero po kilku dnia dentysta usuwa środek i zamyka wybielony ząb.
Źródła:
https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/w/whitening
https://www.nhs.uk/live-well/healthy-body/teeth-whitening/
