Pomiar ciśnienia krwi jest jednym z najprostszych i najczęściej wykonywanych badań medycznych. Można go dokonać zarówno w gabinecie lekarskim jak i domu. Po kilku sekundach pompowania opaski umieszczonej na ramieniu dostajemy wynik pomiaru w postaci dwóch cyfr. W artykule omówimy, czym jest ciśnienie krwi i w jaki sposób jest mierzone.
Co to jest ciśnienie krwi?
Ciśnienie krwi (ang. blood pressure, BP) to ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic. Pomiar ciśnienia krwi zwykle jest dokonywany na ramieniu. Ciśnienie krwi uwarunkowane jest wieloma czynnikami, takimi jak: wiek, płeć, dieta, stres, ćwiczenia fizyczne, spożywane leki i konsumpcja alkoholu.
Rodzaje ciśnieniomierzy
Aparat służący do pomiaru ciśnienia krwi, nazywa się fachowo sfigmomanometrem (od greckiego sphygmus — tętno) a potocznie ciśnieniomierzem. Przyrząd składa się z nadmuchiwanego mankietu, zaworu, manometru i pompki. W nowszych modelach pompka jest elektryczna, w starszych częścią zestawu jest gruszka do pompowania. Do pomiaru ciśnienia tętniczego metodą Korotkowa niezbędne są również słuchawki lekarskie umożliwiające usłyszenie tętna w naczyniach krwionośnych.
W starych ciśnieniomierzach do pomiaru używano manometru zawierającego rtęć, który dawał wynik w milimetrach słupa rtęci (mmHg). Chociaż z czasem urządzenia rtęciowe zostały wyparte mmHg nadal jest jednostką miary ciśnienia tętniczego.
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi?
Mankiet sfigmomanometru zaciskany jest na ramieniu, po czym pompowany aż do zamknięcia światła tętnicy. Następnie lekarz powoli spuszcza powietrze z mankietu, jednocześnie nasłuchując tętnicy przy pomocy stetoskopu. Nasłuch taki nazywa się metodą Korotkowa. Dopóki ciśnienie w makiecie jest wysokie, przepływ krwi jest zatrzymany. W pewnym momencie na skutek spuszczania powietrza, mankiet zostanie poluzowany na tyle, że przez tętnicę przepływa niewielka ilość krwi. Lekarz usłyszy wtedy dźwięk przypominający stuk. Fachowa nazywa się to pierwsza faza Korotkowa. Lekarz rejestruje ciśnienie, przy którym słychać ten dźwięk, jako ciśnienie skurczowe krwi (ciśnienie, które powstaje podczas skurczu serca). Gdy ciśnienie w mankiecie jest dalej zmniejszane, dźwięk stopniowo staje się cichszy (fachowo nazywa się to drugą, trzecią i czwartą fazą Korotkowa). W końcu mankiet przestaje ograniczać przepływ krwi i dźwięki ustają. Ta cisza nazywa się piątą fazą Korotkowa, a ciśnienie, przy którym do niego dochodzi, jest rejestrowane jako ciśnienie rozkurczowe krwi (gdy serce się rozkurcza i wypełnia krwią).
Powyższa metoda opisuje pomiar dokonany przy pomocy ciśnieniomierza manualnego. Popularne urządzenia elektroniczne do domowego pomiaru ciśnienia dokonują pomiaru w ten sam sposób, z tym że wszystko odbywa się automatycznie. Jednak mimo postępu technologicznego staroświecka metoda manualna jest uznawana za dokładniejszą.
Prawidłowe ciśnienie krwi
Według standardów uznawanych przez większość organizacji medycznych za optymalne uznaje się ciśnienie o wartości do 120/80 mmHg.
Za podwyższone, jednak prawidłowe uznaje się ciśnienie poniżej 140/90 mmHg.
Powyżej tych wartości wyróżnia się 3 stopnie nadciśnienia tętniczego:
• pierwszy zaczyna się od 140/90 mm Hg
• drugi od 160/100 mmHg
• trzeci jest powyżej 180/110 mmHg.
Co się stanie, jeśli otrzymasz transfuzję złego rodzaju krwi?
Źródła:
https://gess.com.pl/poradnik/jak-mierzyc-cisnienie-cisnieniomierzem-zegarowym-n20
https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.V.25.2.1.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/270644
https://www.nhs.uk/conditions/blood-pressure-test/
https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/cisnienie-pod-kontrola