Pierwsze oznaczenia drogi powstały już w starożytnym Rzymie. Rzymianie mierzyli odległość w krokach (krok = 1.48 metra). Co tysiąc kroków, czyli jedną rzymską milę na ważnych drogach stawiano tzw. kamień milowy, na którym wyryta była odległość od początku drogi lub do najbliższego dużego miasta. W średniowieczu i nowożytności niektóre kraje przyjmowały ustawy nakazujące umieszczanie drogowskazów. W Wielkiej Brytanii taką ustawą było General Turnpike Act 1773 (ustawa o płatnych drogach). W Saxonii natomiast stawiano kamienie milowe określające odległość do najbliższego miasta w godzinach.
Pierwsze znaki drogowe pojawiły się dopiero w XIX wieku. Rosnąca popularność rowerów spowodowała powstanie organizacji rowerowych, które stawiały różnego rodzaju oznaczenia ostrzegające o ryzykownej lub niebezpiecznej drodze. Podobnie postępowali miłośnicy coraz popularniejszych samochodów. Jedną z pierwszych organizacji, która zaczęła masowo stawiać znaki drogowe, był włoski Italian Touring Club.
Na samym początku XX wieku krajowe organizacje motoryzacyjne zrzeszyły się i zaczęły lobbować w sprawie wprowadzenia międzynarodowego standardu znaków drogowych. Owocem tego była paryska konferencja w 1909 roku, podczas której powstał pierwszy kodeks drogowy i standard znaków drogowych. Początkowo były zaledwie cztery. Każdy z nich był okrągły i zawierał niewielki symbol ostrzegający przed niebezpieczeństwem (wzniesienie, ostry zakręt, skrzyżowane i przejazd kolejowy).
W 1926 roku w Paryżu odbyła się kolejna konferencja dotycząca znaków drogowych. Wprowadzono na niej kolejne wzory znaków. Do Polski trafiło sześć: zakręt, skrzyżowanie, zamykany przejazd kolejowy, wzniesienie drogi, niezamykany przejazd kolejowy i znak oznaczający niebezpieczeństwo. Znaki były trójkątne, w kolorze granatowym z białymi symbolami. W latach 30. dodano kolejne 8 znaków, takich jak zakaz wjazdu, nakaz jazdy w lewo/prawo czy zakaz postoju. W 1939 roku zaraz przed wojną wprowadzono 9 kolejnych znaków. Wtedy po raz pierwszy pojawiło się ograniczenie prędkości.
Kolejne poważne regulacje międzynarodowe zostały uchwalone pod patronatem Organizacji Narodów Zjednoczonych. Konferencja dotycząca dróg i transportu motorowego odbyła się w Genewie we wrześniu 1949 roku. Pod dokumentami podpisali się reprezentanci 101 krajów. Niektóre z ustaleń obowiązują do dziś. Uregulowano kwestie poruszania się samochodem poza granicami kraju, konieczność posiadania przeglądu, standardy dotyczące tablic rejestracyjnych i podział prawa jazdy na kategorie. Konwencja nie narzucała konkretnych znaków drogowych, jednak wprowadzała zalecenia dotyczące oznakowania dróg czy usuwania przeszkód zasłaniających znaki drogowe. Dokumenty uprawomocniły się 26 marca 1952 roku. Znakami drogowymi zajęła się dopiero Konwencja Wiedeńska z 1968 roku. Ustalono na niej międzynarodowy standard znaków drogowych z podziałem na kształty i kolory. Ustalono także standardy dotyczące sygnalizacji świetlnej. Przepisy weszły w życie w 1978 roku.
Znaki drogowe w USA
W przeciwieństwie do europejskich odpowiedników, znaki drogowe w USA zostały w większości oparte na tekście, a nie symbolach. Posiadają też inne kształty i kolorystykę. Ograniczenie prędkości ma kształt prostokątny, jest białego koloru, a powyżej cyfry oznaczającej limit widnieją słowa SPEED LIMIT. W 1971 podjęto próbę dostosowania znaków amerykańskich do standardów europejskich, jednak kierowcy nie rozumieli symboli i decyzja została cofnięta. Na chwilę obecną nie ma żadnych planów dostosowania znaków amerykańskich do standardów Konwencji Wiedeńskiej.
Bonusowa ciekawostka: dlaczego znak STOP jest ośmiokątny?
Pierwszy znak STOP pojawił się w Detroit w 1915 roku. Był biały, kwadratowy i zupełnie nie przypominał czerwonego ośmiokąta, który znamy dzisiaj. Anegdota głosi, że w 1923 r. wydział transportu w Mississippi zasugerował zmianę. Kształt znaku mógł wskazywać na rodzaj zagrożenia. Im więcej boków ma znak, tym większe niebezpieczeństwo. Ciężko powiedzieć ile w tym prawdy, gdyż nie udało nam się odnaleźć wiarygodnych źródeł na ten temat. Na pewno wiemy, że ośmiokątny znak STOP został uznany za standard na Konwencji Wiedeńskiej z 1968. Kształt ośmiokąta ma pomóc kierowcom w krajach, w których następują silne opady śniegu. Nawet jeśli znak zostanie pokryty warstwą śniegu i stanie się nieczytelny, powinien zostać rozpoznany dzięki unikalnemu kształtowi.
Źródła:
https://www.safetysign.com/blog/why-do-stop-signs-have-eight-sides/
https://www.nytimes.com/1970/05/31/archives/symbols-to-replace-words-on-us-traffic-signs.html
https://www.degemmill.com/history-traffic-signs/
Znaki drogowe w przedwojennej Polsce. Było ich mniej niż 30, ale czy zrozumiesz wszystkie?
