Lustro weneckie to specjalny typ lustra, przez które z jednej strony można patrzeć, natomiast z drugiej zobaczyć swoje obicie. Chociaż wszyscy znają lustro weneckie z filmów policyjnych, jego zastosowanie nie ogranicza się jedynie do obserwacji aresztowanych przestępców. Tego typu szkło używane jest w teleprompterach, do ukrywania kamer CCTV, w badaniach naukowych, czy przy sztuczkach magicznych. Jednak jaka jest zasada jego działania i skąd wzięła się nazwa?
Zacznijmy od zwykłego lustra. Tradycyjne lustro powstaje, w wyniku pokrycia tafli szkła warstwą odbijającego światło materiału. Kiedyś używało się w tym celu ołowiu, srebra czy nawet rtęci. Obecnie stosuje się glin. Metal naniesiony na szkło pokrywa się następnie warstwą farby, dzięki czemu metal staje się odporny na korozję i nie przepuszcza światła.
Lustro weneckie powstaje w podobny sposób, jednak bez używania farby. Na szybę natryskiwana jest cienka warstwa metalu (najczęściej aluminium). Warstwa jest tak cienka, że odbija zaledwie połowę światła. Lustro takie z obu stron działa taka samo. Jest po prostu przyciemnioną szybą. Cała sztuczka polega na odpowiednim oświetleniu. Jeśli pomieszczeniu przesłuchań będzie jasno, a po drugiej stronie nieco ciemniej lustro będzie działać. Osoba w jasnym pokoju przesłuchań zobaczy w lustrze jedynie swoje odbicie, jednak ludzie stojący w ciemnym pomieszczeniu, będą widzieli wszystko jak na dłoni. Na podobnej zasadzie działają okulary przeciwsłoneczne. My widzimy wszystko, jednak osoba patrząca na nas nie widzi naszych oczu. Sam patent lustra weneckiego został zgłoszony po raz pierwszy przez wynalazcę Emila Blocha w 1903 roku.
A skąd się wzięła nazwa lustro weneckie?
Prawidłowa nazwa to lustro półprzepuszczalne. Wenecja już w średniowieczu słynęła z produkcji bardzo dobrej jakości luster, które były sławne w całej Europie. Nazywano je lustrami z Murano lub lustrami weneckimi. W jakiś sposób nazwa ta przylgnęła do wynalazku Blocha i stąd lustra weneckie. Termin ten jest używany także w języku niemieckim (jednak Niemcy mówią także “hiszpańskie“, “policyjne“ czy nawet “szpiegowskie“).
Niektórzy sugerują też nazwę lustro fenickie. Ma to być prowidłowa nazwa lustra weneckiego, używana przez profesjonalistów. Wybitny językoznawca prof. Bralczyk sugeruje, że weneckie mogło powstać przez podobieństwo dwóch słów weneckie-fenickie. Profesor sugeruje też powiązania z oknem weneckim, czyli trójdzielnym. Jednak Bralczyk nie uważa tego za pewnik. Co ciekawe niektórzy sugerują, że słowo fenickie jest zwykłą mistyfikacją jednego z użytkowników Wikipedii, który po raz pierwszy miał użyć tego określenia w 2005. Na Wikipedii toczy się na ten temat zażarta dyskusja.
Jeśli macie jakieś dodatkowe informacje na ten temat, zostawcie je w komentarzach.
Źródła
https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lustro_p%C3%B3%C5%82przepuszczalne&action=history
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/lustro-weneckie-czy-fenickie;2761.html
https://www.polskieradio.pl/10/3951/Artykul/1397445,Lustro-weneckie-jak-dziala-i-skad-sie-wzielo
https://science.howstuffworks.com/question421.htm
https://www.szklonawymiar.pl/lustra-na-wymiar/lustro-weneckie
https://www.thoughtco.com/the-invention-of-the-mirror-195163
Porcja wiedzy? Błagam. Lustro weneckie? To lustro fenickie. Tego nie wiecie? Powtarzanie głupot to nie wiedzą. To dezinformacja.
Istnieje określenie w lagunie weneckiej “lustro weneckie” i jest określeniem poprawnym. Dotyczy ono jednak luster produkowanych na wyspie Murano charakteryzujących sie specyficznym sposobem zdobień-ram i kształtów. Walory użytkowe są jednak identyczne jak w powszechnie stosowanych lustrach. Jest jeszcze kilka manufaktur na wyspie Murano gdzie można się dowiedzieć u źródeł.